“Vi vu, đồi thông reo xao xác

Chuyện phiếm đọc trong tuần thứ Sáu Thường niên Năm C 17-02-2013

 “Vi vu, đồi thông reo xao xác

“Lá chiều rơi, thu về.

“Em ơi, cánh buồm xa ngày xưa,

“Vướng bao nhiêu lời thề.

(La Paloma – Lời Việt: Cánh buồm xa xưa)

(Gb 5: 2-4)

Cứ hỏi rằng: cánh buồm xa xưa ấy nay trôi về đâu? Có như "lá chiều rơi, thu về” chứ? Vâng. Lá chiều rơi, thu về vẫn vi vu, xao xác đồi thông reo. Nhưng, cánh buồm hôm nay đã và đang vi vu vút lạnh bên xứ Phù Tang, Minh-Trị Thiên-Hoàng chẳng vấn vương lời thề nào, nhưng chỉ nợ báo cáo/tường trình ngắn như sau:

            Trong chuyến đi chơi về miền Trung Bắc xứ Phù Tang, hướng-dẫn-viên trọng tuổi người Nhật có nói: ‘Theo quý vị cho biết như thế, thì người Nhật chúng tôi cũng có nhiều tập tục giống như người Việt ở vài điểm, như: tục nhuộm răng đen. Tục này chấm dứt thời Minh Trị Thiên Hoàng. Thêm một điều nữa là: trong gia đình, người Nhật cũng còn giữ tinh thần đại gia đình và luôn cả thói tục “chồng chúa vợ tôi” nữa.’

            Bần đạo đây thấy hướng-dẫn-viên luôn mồm nhắc đến ‘đấng phu quân’ một điều ‘my master’ hai điều ‘my master’ mà không biết có thật hay không, nhưng vẫn tin là hai dân tộc Việt-Nhật rất giống nhau ở tinh thần gia đình/giòng tộc. Nhiều gia đình ở cả hai nước vẫn thực hiện cung cách: 3 thế hệ sống chung cùng nhà. Cùng ăn, cùng ở và cùng chăm sóc gia đình.

Thêm kinh nghiệm nữa là: ở Kyoto, bần đạo có dịp trú ngụ tại lữ quán sống theo lối cổ của người Nhật, có tên là Tawaraya Ryokan. Rõ thật lúng túng, khi vừa đến cửa phòng tiếp tân, đã được mời cởi giầy để đi dép; và có hai nhị tỳ người Nhật cứ đứng đó tươi cười, cúi gập mình chào và chờ lấy giầy đem đi cất miệng không ngừng rối rít nói lời “Aligato zaima”. Và rồi cũng có người chờ đưa giầy đến tận chân cho mình đi ra đường. Thêm nữa, cả nhà bần đạo vẫn thấy ái ngại khi được hỏi: gia đình định dùng điểm tâm theo kiểu Nhật hay kiểu Tây, đây? Ăn vào lúc mấy giờ? Cuối cùng mới biết: bữa điểm tâm được dọn ngay trong phòng theo kiểu ‘trà đạo’, tức ngồi bệt trên chiếu/gối; phía trước là chiếc bàn thâm thấp đủ cho 3 người dùng. Ai bị thấp khớp, sẽ thấy ngại!

Chuyện Nhật Bản, khiến bần đạo nhớ đến cảnh sống trong gia đình nọ có cha và con tranh tài/thử thách rất như sau:

“Truyện rằng:

Những phàn nàn hoặc xung đột thường ngày xảy ra như cơm bữa; chí ít, là khi cả ông bố lẫn ông con  cứ thi nhau mà ‘nổ‘ bằng những lời nghe qua ‘tưởng bở’ như sau:

-Trai tráng ngần này tuổi rồi, mà không có được con bồ, thằng này kém quá! Kém hơn tao rồi.

Ông con trai gân cổ phản đối:

-Bố có giỏi thì cứ tán gái thử xem! Nào, con với bố ra ngoài kia làm cuộc thi xem ai tán được trước.

-Đi thi đi! Tao đâu ngán.

Hai bố con bèn ra đầu ngõ, thấy cô gái xinh đi ngang qua, ông con trai lém lỉnh bèn tán tỉnh:

-Em ơi! Anh yêu em nhiều lắm đó. Thế, em có yêu anh không?

Cô gái xinh ngoái cổ, đáp thẳng thừng:

-Yêu? Yêu cái thằng cha mày ấy!

Ông bố bèn nhảy cỡn lên vì sung sướng:

-Đấy! Con thấy chưa? Bố từng nói: vô chiêu thắng hữu chiều là thế đấy!”

Thấy rồi đấy. Thấy, là thấy như người nghệ sĩ vẫn cảm kích cánh buồm xưa lướt gió trong chiều mưa, đầy nhớ tiếc như ly biệt:

“Xa xa đàn chim uyên giăng cánh biếc trời mây tung hoành,

Sương lam lắng chìm trong hoàng hôn khi tâm tư tan tành.
Thuyền ai đang lênh đênh vượt sóng biếc cho ta vơi cơn sầu.

Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu.
Biệt ly sao chua cay làm mắt ướt tóc xanh nay phai màu,

Nhớ mãi, nhớ mãi môi em cười khi bến xa con tàu.”

(La Paloma)

Chim uyên hôm nay đã tung hoành “cánh biếc trời mây”, vẫn cứ nhớ và tiếc tháng ngày ăn chung, ở chung với gia đình, nhiều thế hệ. Nhớ và tiếc, là nhớ nhiều yếu tố có cố gắng hoặc quyết tâm cả gia đình xưa thực hiện, như quan niệm của người Úc, cũng tỏ bầy:

“Đề cập chuyện vui/buồn trong gia đình, nhiều lúc tôi thường hỏi người/hỏi mình những câu như: chiều qua bạn dùng bữa tối ở đâu? Vẫn ngồi trước màn ảnh nhỏ chứ? Hoặc chỉ cơm nước qua quít bằng món tay cầm mì thịt để còn kịp đi xem bóng đá? Hoặc ở tiệm McDonald’s, KFC hay tại bàn cơm gia đình, như mọi ngày?

Cách đây ít năm, các nhà nghiên cứu về tâm lý/giáo dục ở Mỹ, Canada và Anh quốc có thực hiện một khảo sát nhỏ, đã khám phá ra rằng: có đến 28% người lớn sống chung với con cái dưới 18 tuổi cho biết: gia đình họ vẫn ăn cơm tối chung tại nhà, mỗi tuần 7 ngày. Số còn lại gồm chừng 24% lại nói: họ chỉ ăn cơm chung một ít tối, mỗi tuần thôi.

Còn nhớ, cách đây không lâu, hầu như tối nào ở nhà người Úc, cha mẹ và con cái vẫn quây quần bên bàn ăn, cứ hau háu chờ xem mẹ nấu món gì ngon thế. Nhưng, chuyện ấy  nay thưa dần.

Nếu có ai hỏi: tại sao ngày nay ít thấy người Úc bớt ăn chung ở nhà, vào buổi tối? Câu trả lời cũng đa dang. Tựu trung, có thể tóm tắt hai lý do chính như sau:

1.Phần đông bậc cha mẹ nay say mê làm việc quên ăn uống

2.Giờ giấc sinh hoạt của con cái khá dầy đặc.

Phần đông gia đình hiện nay có bố mẹ sinh hoạt rất tất bật. Mới từ sở về, đã phải đi đón con rồi còn đưa chúng học thêm, chơi thể thao, hoặc tham dự hoà nhạc, hội họp ở nhà thờ hoặc các sự kiện khác, rất linh tinh. Đâu ai nghĩ: bữa ăn gia đình vào buổi tối đều mang tính cần thiết có lợi cho sự sống còn của đàn con. Nó là chiếc neo gìn giữ gia đình gần cận nhau, rất bền chặt. Dù, anh chị em có cãi cọ, hoặc tranh luận với nhau về nhiều chuyện, cũng vẫn vui.

Tuy nhiên, có trường hợp gia đình không thể tổ chức ăn chung được vì nhiều lý do, nhưng bao giờ cũng thế, bữa tối ở nhà là nơi gia đình có thể quay về với thời buổi dẫy đầy niềm vui, nỗi sầu hoặc cả hai, nhưng rất cần. Đó là lúc, gia đình tạo điểm son khác biệt về gốc gác/lý lịch. Đó là lúc, cha mẹ và con cái có thể trao cho nhau vài mẩu chuyện nghe được từ đâu đó hoặc mở cho nhau tầm nhìn về thế giới lớn rộng, về giá trị căn bản của gia đình. Chính đó là lúc, con nhỏ học nhiều từ ngữ, thói tục hoặc những gì làm nền cho cuộc sống.

Ăn chung buổi tối, còn để con cái nguyện cầu, nghĩ đến những người thiếu ăn, thiếu mặc. Nói tóm lại, đó là thời gian cho gia đình, chứ không chỉ riêng bố mẹ hoặc cho con cái, thôi. Mỗi tối quây quần ăn cùng một chỗ, là phương cách giúp kiến tạo tình gia đình rất quý. Khi gia đình đóng cửa trước, mỗi tối, để cùng ngồi bàn ăn chung, đó là lúc cả nhà biết rằng việc này rất cần cho cuộc sống, để biết mình thực sự hiện hữu. Điều đó, tuy thế, không là lý tưởng.

Nhiều khảo sát cho thấy gia đình nào tổ chức thường xuyên bữa tối chung, thì con cái bớt hút sách, uống rượu, ma tuý, bớt sợ trầm cảm hoặc toan tính tự vẫn, trốn học hoặc bê bối tình dục cũng bớt nhiều. Có ăn chung như thế, con cái mới thành đạt trong học tập, bớt ham muốn chuyện ăn nằm và học cách sống chan hoà với bà con trong cộng đoàn, đó mới cần.

Nhà nhân chủng thuộc Đại Học Rutgers ở New Jersey nọ, có nói: Nếu sống mà chỉ gồm mỗi ăn uống cho qua ngày, thì để làm công việc ấy, ta chỉ cần kiếm người máy đút ống cao su đổ thức ăn vào miệng, thế cũng đủ. Nhưng ăn uống, còn là giáo dục văn minh cho con cái; dạy chúng thành người có văn hoá, văn minh, lịch lãm.”               

Ngoài xã hội, nay có quá nhiều vấn đề ly dị, bạo lực hoặc tự vẫn, nhu cầu buộc cha mẹ và con cái ngồi lại với nhau ăn cơm chung vào mỗi tối, sẽ giúp đôi bên hiểu nhau, thương nhau, ở lại với nhau lâu hơn, nhiều hơn. Dĩ nhiên, không có chuyện mỗi gia đình và mọi gia đình đều áp dụng chung một kiểu ăn tối, nhưng dù sao vẫn có thể tạo truyền thống tốt cho gia đình, đó là chuyện cần làm.

Hãy thử thực hiện kế hoạch mỗi tối ở nhà mà ăn cơm chung với mẹ cha, anh chị, không cần thời khóa biểu gì ghế gớm, hết. Chỉ cần tạo dịp để gia đình ở gần nhau, nói với nhau, nghĩ về nhau cũng đã quý rồi. Hãy thử làm thế, sẽ thấy kết quả rất tốt.” (x. Bernard Toutounji, Food for thought: Family that eats together stays together,  The Catholic Weekly 23/10/2011 tr. 18) 

            Với người thường, trong đời thì như thế. Như thế, tức như thể ta làm xét nghiệm rất thực tế, của người đi trước cũng kinh nghiệm đầy mình, nay lưu truyền. Bởi, nay như có quá nhiều sinh hoạt ở ngoài đời/ngoài Đạo nên bữa ăn tối trong gia đình hoặc Tết/lễ có các cụ, ông/bà bị bỏ bê tại nhà, rất hoang vắng. Với nhà Đạo, chuyện cùng nhau dự Tiệc Thánh hoặc sinh hoạt cộng đồng, sẽ là và vẫn là cách để ta tỏ niềm tin, cũng rất quý. Có vị, lại rủ nhau đi hành hương nơi nào đó, cũng rất hay. Có người, lại thân hành đến tận đón/đưa người già/yếu, tật/bệnh đi lễ/dự Tiệc Thánh, thế mới tuyệt.

            Cùng sinh hoạt ăn uống tại nhà, hoặc cùng sinh hoạt phụng vụ ở nhà thờ, là cùng tưởng nhớ ý kiến của bạn bè/người thân, trong chung sống. Sống cuộc đời người, thường thấy những lời truyền kinh nghiệm cho nhau, để cùng vui hưởng những ngày sống, đó là lời nhắn của một bạn chưa quen nhưng đã mến, như sau:

“Dưới đây là bản ghi lại cuộc nói chuyện của Bác sĩ Richard Teo, một triệu phú 40 tuổi, là bác sĩ giải phẩu thẩm mỹ, bị ung thư phổi thời kỳ 4 đến chia sẻ với khóa nha D1 về kinh nghiệm sống của mình vào ngày 19/1/2012. Anh qua đời ngày18/10/2012.

‘Chào các em,

Giọng tôi hơi bị khàn một chút, mong các em chịu khó nghe tôi nói nhé. Tôi xin tự giới thiêu, tôi là Bs Richard Teo. Tôi sẽ chia sẻ vài suy nghĩ về cuộc sống của tôi và rất vui khi được các giáo sư mời đến đây giúp các em suy nghĩ khi bắt đầu theo ngành nha sĩ giải phẫu và suy về những việc quanh đó.

Hồi trẻ, tôi là sản phẩm đặc trưng của xã hội ngày nay, một sản phẩm khá thành công được xã hội đòi hỏi. Tôi lớn lên từ gia đình có mức sống dưới mức trung bình. Tôi được mọi người chung quanh bảo: có thành công mới có hạnh phúc. Thành công, nghĩa là giàu có. Bằng vào suy nghĩ này, tôi đã biết ganh đua ngay từ nhỏ. Không những chỉ cần vào trường giỏi thôi, tôi cần phải thành công trong mọi địa hạt nữa -từ sinh hoạt tập thể cho đến việc chạy đua, nói chung là tất cả mọi thứ. Tôi cần đoạt cúp, cần thành công, cần đoạt giải, giải quốc gia, đại loại như thế. Tôi thích ganh đua, nên đã chọn vào trường y và trở thành bác sĩ. Chắc các em đều biết: ở ngành y, giải phẫu mắt là một trong những khoa khó vào nhất. Tôi vào được và được học bổng đại học NUS phát triển tia laser chữa mắt. Khi nghiên cứu, tôi đạt hai bằng phát minh -một về dụng cụ y khoa và một về tia laser. Các em biết không, các thành tựu này không mang lại cho tôi sự giàu có.

Sau khi hoàn tất cao học MOH, tôi quyết định theo đuổi ngành phẫu thuật mắt nên mất quá nhiều thời gian trong khi ra ngoài làm tư kiếm nhiều tiền hơn. Nếu các em để ý, sẽ thấy các năm qua, ngành thẩm mỹ đang lên, kiếm được khối tiền. Thế nên, tôi quyết định bỏ ngang ngành giải phẫu mắt để mở trung tâm giải phẫu thẩm mỹ trong tỉnh.

Các em biết đấy, có điều mâu thuẫn, là: người ta không vui khi trả $20 cho bác sĩ toàn khoa, nhưng lại không ngần ngại chi $10,000 để hút mỡ bụng, $15,000 để sửa ngực vv… mà không cần suy nghĩ nhiều, phải thế không? Tại sao ta cứ thích trở thành bác sĩ toàn khoa mà lại không là bác sĩ thẩm mỹ? Do vậy, thay vì chữa bịnh, tôi quyết định trở thành người sửa sắc đẹp. Công việc rất khấm khá. Bịnh nhân mới đầu chờ một tuần, rồi 3 tuần, sau lên một tháng, 2 tháng, rồi 3 tháng. Quá nhiều bịnh nhân. Tôi choáng ngợp. Tôi mướn thêm bác sĩ, hai ba rồi bốn bác sĩ. Chỉ năm đầu, tôi đã thành triệu phú nhưng không sao thấy đủ, vì cứ ngụp lặn trong cơn mê.

Tôi bắt đầu phát triển qua Nam Dương, thu hút những ai muốn được giải phẫu trong nháy mắt. Cuộc sống cứ thế lên hương. Tôi làm gì với mớ tiền thừa thãi, dư dật ấy? Cuối tuần tôi tiêu khiển thế nào? Thông thường, tôi tụ tập ở câu lạc bộ đua xe. Tôi sắm riêng một chiếc xe đua. Chúng tôi đến Sepang, Mã Lai để đua xe. Cuộc sống của tôi là thế đó. Với mớ tiền măt sẵn có, tôi sắm chiếc Ferrari.  Lúc đó chiếc 458 chưa ra, chỉ có chiếc 430 thôi. Một bạn cũ của tôi làm ngân hàng vừa mua chiếc màu đỏ mà anh muốn từ lâu. Tôi sắm chiếc màu bạc.

Tôi làm gì sau khi có xe? Đến lúc sắm nhà, tôi bắt đầu kiếm đất xây nhà nghỉ mát. Tôi sống ra sao? Tôi nghĩ mình cần hòa nhập với giới giàu sang, nổi tiếng. Thế là, tôi bắt đầu giao tiếp với người đẹp, giàu sang và nổi tiếng, như hoa hậu thế giới hay người sáng lập mạng, đến ăn ở nhà hàng nổi tiếng có đầu bếp Michelin. Tôi có được mọi thứ trong cuộc sống, đạt chóp đỉnh sự nghiệp và có tất cả. Đó là con người tôi năm trước đây. Lúc có chân trong câu lạc bộ thể thao, tôi nghĩ mình đã không chế mọi chuyện và đạt đỉnh vinh quang rồi.

Nhưng tôi lầm. Tôi không chế ngự được gì. Tháng 3 năm rồi, đột nhiên tôi thấy đau lưng. Tôi nghĩ chắc tại tôi hay vận động mạnh. Tôi đi bệnh viện nổi tiếng nhờ bạn học chụp MRI xem có bị trật đốt sống hay gì khác. Tối hôm đó, anh bạn gọi cho biết có thay đổi tủy trong cột sống của tôi. Tôi hỏi thế nghĩa là gì? Tôi biết nó có nghĩa gì rồi, nhưng không chấp nhận sự thật. Tôi như muốn hỏi: “Bạn nói thiệt đấy chứ?” Tôi đang chuẩn bị tập chạy. Hôm sau tôi phải trải qua nhiều cuộc xét nghiệm hơn như: PET scans; và tôi được bảo là: tôi ở vào thời kỳ thứ tư ung thư phổi. Tôi nghĩ “do đâu mà ra thế?” Ung thư đã lan tới não, cột sống và nội tuyến. Các em biết đấy, có lúc tôi nghĩ mình chế ngự được tất cả, đạt tột đỉnh cuộc sống, nhưng sau đó, tôi đã mất tất cả.

Đây là bản chụp hình phổi của tôi. Nhìn vào, mỗi chấm đều là nang ung thư. Và, tôi có cả chục ngàn nang trong phổi. Tôi được bảo cho biết: dù có hóa trị, tôi cũng chỉ sống thêm 3, 4 tháng là cùng. Cuộc sống tôi nát bấy, nhưng làm sao tránh khỏi? Tôi chán nản, tuyệt vọng, tưởng là mình đã có mọi thứ. Điều mâu thuẫn, là mọi thứ tôi có, kể cả thành công, giải thưởng, xe cộ, nhà cửa, tất cả những thứ mà tôi nghĩ đã mang hạnh phúc đến với mình, nhưng khi mất tinh thần, tuyệt vọng, thì chẳng có gì mang cho tôi niềm vui cả. Tôi chẳng thể nào ôm chiếc Ferrari mà ngủ. Chuyện đó không thể được. Chúng không mang lại an ủi nào trong mười tháng cuối cuộc đời. Thế mà tôi lại tưởng những thứ ấy là hạnh phúc. Không phải vậy. Điều thực sự mang lại cho tôi niềm vui trong mười tháng cuối cuộc đời, là tiếp xúc với người thân, những người tận tâm chăm sóc tôi. Những người cùng cười và cùng khóc với tôi.  Họ thấy được nỗi đau tôi phải chịu. Điều này thực sự mang lại hạnh phúc cho tôi. Những gì tôi sở hữu, đáng lý mang lại hạnh phúc, nhưng không phải thế. Nếu có, tôi đã thấy vui khi nghĩ đến chúng.

Các em biết đấy, Tết sắp đến. Trước kia, tôi thường làm gì? À, tôi thường lái xe đắt tiền rảo một vòng thăm họ hàng, phô trương với bạn bè. Tôi tưởng đó là niềm vui. Nhưng các em có biết rằng: họ hàng, bạn bè tôi đang chật vật để kiếm sống có chia sẻ niềm vui với tôi không một khi thấy tôi chạy xe đắt tiền mình vừa sắm không?  Chắc chắn không. Họ sống khó khăn, đi xe công cộng. Thật ra những gì tôi làm chỉ khiến họ ganh ghét, có khi còn hận thù nữa. Những thứ ấy, ta gọi là đối tượng của sự ganh tị. Tôi khoe khoang để lấp đầy sự kiêu hãnh và cái tôi của mình. Chúng đâu mang niềm vui cho bạn bè, người thân như tôi tưởng.

Để tôi chia sẻ thêm với các em một chuyện khác. Khi tôi bằng tuổi các em, tôi ở khu King Edward VII. Tôi có một bạn khá lạ lùng đối với tôi. Cô tên Jennifer. Chúng tôi thân với nhau. Mỗi khi thả bộ, hễ thấy ốc sên bên đường, là cô nhặt lên và đặt nó trong thảm cỏ. Tôi tự hỏi sao phải làm thế? Tại sao cứ để tay mình vấy bẩn? Nó chỉ là con ốc sên. Thật ra, thì cô cảm nhận rằng: con ốc nằm chỗ đó có thể bị đạp chết. Với tôi, nếu không tránh đường thì đáng bị đạp nát, đó là luật tiến hóa. Tôi ngược ngạo quá phải không, các em? 

Tôi được huấn luyện thành bác sĩ để có lòng từ tâm, đồng cảm. Nhưng, tôi không có. Sau khi tốt nghiệp ngành y, tôi làm việc ở khoa ung thư bệnh viện New York. Hàng ngày, tôi chứng kiến cái chết ở khoa này. Tôi thấy tất cả sự đau đớn bịnh nhân phải chịu. Tôi thấy thuốc giảm đau họ nhồi nhét vào người, từng phút và từng phút. Tôi thấy họ vật lộn với hơi thở cuối, thấy tất cả. Nhưng đây là việc tôi phải làm. Mỗi ngày, tôi đến bịnh xá lấy máu, cho thuốc nhưng bịnh nhân có “thật lòng” với tôi không? Không. Tôi chỉ làm việc của tôi và nóng lòng về nhà, để làm việc riêng của mình.

Nỗi đau đớn, chịu đựng của bịnh nhân có “thật” không? Không. Dĩ nhiên, tôi biết tất cả mọi từ ngữ chuyên môn để tả về sự đớn đau họ trải qua, nhưng thật ra tôi không hề “cảm” được nỗi đớn đau ấy cho đến khi tôi trở thành bịnh nhân. Cho đến giờ, tôi mới hiểu được cảm xúc của họ. Nếu hỏi tôi rằng: ví thử tôi được làm lại cuộc đời, tôi có muốn trở thành bác sĩ khác không? Tôi sẽ trả lời là: Có. Vì bây giờ tôi thật sự hiểu đươc họ. Tôi phải trả giá đắt cho bài học này.

Khi các em vào học năm thứ nhất, bắt đầu hành trình để trở thành nha sĩ giải phẫu, cho phép tôi thách các em hai điều. Dĩ nhiên, các em đây bắt đầu đi làm tư, sẽ thành người giàu có. Tôi bảo đảm rằng: nội việc trồng răng thôi, các em cũng kiếm được bạc ngàn, mớ tiền lớn không tưởng tượng được. Thật ra thì, thành công và giàu có đâu có gì sai trái. Tuyệt đối không. Điều phiền toái duy nhất, là nhiều người trong chúng ta, như tôi đây, không kiềm chế được. Tại sao tôi nói vậy? Bởi, càng tích lũy để có nhiều, tôi càng muốn có nhiều hơn. Càng ham muốn, tôi càng mê muội.

Như tôi đề cập trước đây, tôi muốn sở hữu nhiều hơn, đạt đỉnh vinh quang như xã hội muốn ta ra như thế. Tôi mê muội đến độ chẳng gì trở thành vấn đề với tôi. Bịnh nhân chỉ là nguồn lợi tức; và tôi vắt cạn từng xu nhỏ nơi họ. Nhiều khi ta quên là mình cần phục vụ người khác. Ta lầm lạc đến độ chẳng phục vụ ai ngoài chính mình. Điều đó thực sự xảy đến với tôi.

Dù, là ngành y hay nha, tôi nói với các em ngay đây rằng: khi khám bịnh, đôi khi ta khuyên bịnh nhân điều trị những bịnh mà họ không hẳn đã có, vùng xám không rõ rệt. Cả khi không cần, ta vẫn nói thêm. Vào thời điểm này, tôi biết ai là bạn tôi, tận tình lo lắng cho tôi, ai chỉ muốn làm tiền tôi bằng cách bán “hy vọng” cho tôi. Chúng ta đánh mất lương tâm vì chỉ muốn kiếm tiền. Tệ hơn, tôi có thể kể cho các em nghe, vài năm qua, chúng tôi đã nói xấu đồng nghiệp là “đối thủ” của tôi mà không thấy khó chịu. Hạ được họ để nâng mình lên, chúng tôi vẫn làm.  Điều đó đang xảy ra trong ngành y, nha và mọi chốn. Tôi dám thách thức các em xem mình có đánh mất lương tâm không. Tôi trả giá đắt cho bài học cuộc đời mình. Hy vọng các em sẽ không bao giờ giống tôi.

Điều thứ hai, là: nhiều người trong ta muốn có số lượng bịnh nhân, dù ở bịnh viên công hay tư. Để tôi kể cho các em nghe, khi làm ở bịnh viện, với chồng hồ sơ bịnh lý, tôi chỉ muốn làm cho xong việc càng nhanh, càng tốt. Tôi muốn họ ra khỏi phòng khám bịnh của tôi càng nhanh, càng tốt vì quá nhiều bịnh nhân. Thực tế là như thế. Đây chỉ là công việc làm, một việc thường nhật. Lúc đó, tôi có hay biết cảm xúc của bịnh nhân như thế nào không? Không. Sự sợ hãi, nỗi lo âu của họ, tôi có thật sự hiểu là họ đang trải qua điều gì không? Không, mãi đến khi sự cố xảy ra với tôi, tôi mới nghĩ rằng: đây là lỗi lầm lớn nhất trong xã hội. Chúng ta được huấn luyện để trở thành lương y, nhưng không cảm thông cho bịnh nhân. Tôi không đòi các em phải xúc động, vì như vậy là không chuyên nghiệp, mà chỉ hỏi chúng ta có thật sự cố gắng tìm hiểu nỗi đau của họ không? Phần lớn là không, tôi dám chắc như vây. Vì thế, tôi thách các em hãy luôn đặt mình vào cương vị của bịnh nhân.

Vì sự đau đớn, nỗi lo sợ đều rất thực với họ, mặc dù không thực với các em. Như hiện giờ, tôi đang hóa trị lần thứ 5, nên có thể cho các em biết nó rất khủng khiếp. Hóa trị là thứ mà các em không muốn, ngay kẻ thù của mình phải trải qua vì bị hành hạ đau đớn, ói mửa. Cảm giác thật khiếp sợ! Bây giờ, với chút năng lực còn lại, tôi tìm đến bịnh nhân ung thư khác, vì hiểu được là họ đang chịu đựng cơn đau như thế nào, tuy hơi muộn màng và ít oi!

Các em có tương lai sáng lạn ở phía trước với tất cả tài năng và lòng nhiệt huyết. Tôi thách các em, để hiểu thêm rằng: nhiều người ngoài kia đang thật sự đau đớn, khó khăn, đừng nghĩ rằng chỉ người nghèo mới đau khổ. Điều này không đúng. Người nghèo vốn sẵn không có gì, họ dễ dàng chấp nhận. Do đó, họ hạnh phúc hơn các em và tôi. Nhưng người đau khổ về tâm thần, thể xác, tình cảm, vật chất… họ có thật. Chúng ta chọn làm ngơ hoặc không muốn biết là họ đang hiện hữu. Do đó, khi thành danh các em đừng quên với tay đến những người cần giúp đỡ. Bất cứ việc gì các em làm đều có thể mang sự khác biệt lớn đến cho họ. Bây giờ tôi ở vị trí của người tiếp nhận, tôi thấy khác khi có người thật sự chăm lo, khuyến khích mình. Nhờ vậy, tôi vẫn có thể nói chuyện với các em hôm nay đây.

Tôi sẽ chấm dứt với lời sau cùng này, trong cuốn sách có tựa đề là “Những ngày thứ ba với Morris”, có lẽ một số các em đã đọc, mọi người đều biết sẽ có ngày ta phải chết, chúng ta ai cũng biết thế. Nhưng thật sự chẳng ai tin, vì nếu không, chúng ta đã sống khác. Khi phải đối diện với cái chết, tôi lột bỏ mọi thứ, chỉ tập trung vào thứ cần thiết. Thật trái ngược, chỉ khi nào sắp chết mình mới biết nên sống thế nào. Tôi biết điều này nghe rất bịnh hoạn nhưng đó là sự thật và tôi đang trải qua sự thật đó.

Đừng để xã hội bảo ban các em cách sống. Đừng để môi trường bắt các em phải làm gì. Điều này đã xảy ra cho tôi. Tôi cứ tưởng như vậy là hạnh phúc. Tôi hy vọng các em suy nghĩ lại và sẽ tự quyết định cuộc sống của các em, không do người khác bảo ban mà do các em quyết định sống cho mình hay mang đến sự khác biệt cho đời sống của người khác. Hạnh phúc thật không thế có, khi chỉ biết sống cho riêng mình. Sự thật không như tôi tưởng vào lúc trước.

Quan trọng nhất, theo tôi nghĩ, niềm vui sướng đích thật là khi biết Thượng Đế. Không phải là chỉ biết Thượng Đế như khi ta đọc Kinh Thánh -mà bản thân biết đến Thượng Đế, tiếp cận Ngài. Đây là điều quan trọng nhất mà tôi học được.

Xin tóm tắt, trong cuộc sống, ta biết sắp xếp thứ tự trước sau càng sớm, càng tốt. Đừng giống như tôi. Tôi không còn cách nào và đã phải trả giá đắt cho bài học này. Tôi phải quay lại tạ ơn Thượng Đế vì Ngài đã cho tôi cơ hội sống -tôi gặp 3 tai nạn lớn trong quá khứ- tai nạn đua xe. Tôi đua nhanh và xe muốn lật ngửa nhưng không hiểu sao tôi vẫn sống sót. Dù tôi được rửa tội, đây chỉ là hình thức, nhưng sự kiện xảy ra đã cho tôi cơ hội trở về với Chúa. Vài điều tôi học được:

1)Tin vào Chúa với cả tấm lòng. Điều này thật quan trọng.

2)Thương yêu và sống cho người khác, không chỉ cho mình.

Không có gì sai khi mình giàu. Tôi nghĩ điều ấy tốt vì được Chúa ban ơn. Nhiều người được ơn nên giàu có nhưng vấn đề là ta không biết kiềm chế. Đã có nhiều lại càng muốn thêm. Tôi đã qua giai đoạn đó. Lỗ đào càng sâu, ta càng bị lún, đến nỗi chỉ biết thờ của cải và quên cả việc chính. Thay vì phụng thờ Thiên Chúa, ta thờ sự giàu có. Đây là bản năng con người và rất khó thoát. Ta thành danh, đi làm và gây dựng sự giàu có, điều này dĩ nhiên,. Tôi nghĩ, khi giàu sang và đạt cơ hội, các em nên nhớ: tất cả những thứ ấy không thuộc về ta. Ta không sở hữu và có quyền. Những thứ ấy là quà tặng của Chúa.

Tôi đã trải qua và biết rằng: giàu mà thiếu đức tin sẽ thành trống rỗng. Điều quan trọng, là lấp đầy sự giàu có và khi ta trở thành chuyên gia là ta đã có tất cả, thì khi đó ta càng cần lấp đầy sự giàu có của Thiên Chúa.” (trích truyện kể tìm trên mạng)

            Thế đó là cảm nghiệm về sống chung và cùng tin vào Thiên Chúa-Đấng Trên Cao mà anh bạn nọ gọi là Thượng Đế. Có sống chung vui vẻ và truyền cho nhau cùng một niềm tin vào sự cùng nhau vui sống, như thế mới đáng quý. Mới là: đồng đạo, đồng thuyền và đồng lữ hành trên con đường tin tưởng, rất cao siêu.

            Là người tin vào Đức Chúa-Thượng Đế, có lẽ bạn trẻ ở đâu đó sẽ qui chiếu vào điều được ghi rõ ở Kinh Sách, rất như sau:

                        “Giờ đây, hỡi những kẻ giàu có,

các người hãy than van rên rỉ

về những tai hoạ sắp đổ xuống trên đầu các người.₂

Tài sản của các người đã hư nát,

quần áo của các người đã bị mối ăn.₃

Vàng bạc của các người đã bị rỉ sét;

và chính rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người;

nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các người.”

(Thư thánh Giacôbê 5: 2-4)

           

Nhớ lại lời dạy trong Kinh Sách hay nhớ về lời khuyên của người đi trước, là nhớ về những người anh, người chị ở Nước Trời Hội thánh đang vui sống, không tự lo cho riêng mình mà là mọi người và nhiều người.

Trần Ngọc Mười Hai

            Và những ngày vui sống

            cứ ê a lời hát êm đềm

            rất La Paloma.