Chuyện
Phiếm Đạo đời đọc trong tuần thứ 5 mùa Vọng 22/12/2019
“Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi”
Đi
đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt
Trên
hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt
Rọi
suốt trăm năm một cõi đi về.
(Trịnh
Công Sơn – Một Cõi Đi Về)
(Mt 28: 19-20)
Đi
hay về, cũng đều lê chân bước. Có bước cao bước thấp, nhưng vẫn là “lê gót
chân”, vẫn một lời. Lời ấy, của cỏ cây hay của cỏ lạ? Câu trả lời, chỉ gặp được
ở bên dưới:
“Lời nào của cây lời nào
cỏ lạ
Một chiều ngồi say, một
đời thật nhẹ ngày qua
Vừa tàn mùa xuân rồi tàn
mùa hạ
Một ngày đầu thu nghe
chân ngựa về chốn xa
Mây che trên đầu và nắng
trên vai
Đôi chân ta đi sông còn ở
lại
Con tin h yêu thương vô tình chợt gọi
Lại thấy trong ta hiện
bóng con người
Nghe mưa nơi nầy lại nhớ
mưa xa
Mưa bay trong ta bay từng
hạt nhỏ
Trăm năm vô biên chưa từng
hội ngộ
Chẳng biết nơi nao là chốn
quê nhà
Đường chạy vòng quanh một
vòng tiều tụy
Một bờ cỏ non một bờ mộng
mị ngày xưa
Từng lời tà dương là lời
mộ địa
Từng lời bể sông nghe ra
từ độ suối khe
Trong khi ta về lại nhớ
ta đi
Đi lên non cao đi về biển
rộng
Đôi tay nhân gian chưa từng độ lượng
Ngọn gió hoang vu thổi
buốt xuân thì.....”
(Trịnh
Công Sơn - Một Cõi Đi Về)
“Một cõi đi về”, nay đã thấy. Thấy chăng? Thầy gì?
Hay chỉ loanh quanh nghĩ vơ vẩn sau khi đọc bài viết của tác giả Cao Đắc Vinh ghi bên dưới?:
“Bố
tôi là cụ già đang sống trên tuổi trăm năm. Cụ bình an ở cõi trần 103 năm tính
đến năm nay Quý Tỵ 2013. Con số tuổi thọ của Cụ tiếp tục cao giống như lời chúc
mọi người thường tặng nhau mỗi khi Tết đến, xuân về.
Bố
tôi vẫn ăn được, ngủ được nên gọi Cụ là "Tiên giáng trần" theo như
câu vè lưu truyền trong dân gian: "Ăn được ngủ được là tiên, không ăn
không ngủ mất tiền thêm lo..." nhưng thực tế, Cụ vẫn là "người"
nên chẳng thể nào tránh khỏi cái chân lý sinh lão bệnh... của kiếp ba sinh. Một
người già sống đến trăm tuổi nếu còn khỏe mạnh thì cũng chẳng khác cỗ xe cũ là
mấy! Động cơ hao mòn, lúc chạy lúc ngừng tùy theo thời tiết nắng mưa... Bố tôi
cũng đang bước qua chiếc cầu khổ đau của bệnh tật và thường hay than thân trách
phận: "Đoạn trường ai có qua cầu mới hay!"
Sống
trăm tuổi chắc chắn bệnh tật phải xếp hàng chờ đợi, không nặng thì nhẹ... Có điều
là ở đời, nếu ai may mắn ít bệnh nan y lại hay tạo ra cảnh "Nhà giầu đứt
tay bằng ăn mày đổ ruột". Bố tôi chẳng phải ngoại lệ! Mỗi khi trời buồn đổ
mưa, cho dù thuốc men đầy đủ, con cái cũng vẫn nghe tiếng Cụ rên rả rích như tiếng
mưa rơi lộp bộp trên mái nhà! Cụ không còn đủ sức tự chế để an hưởng phúc lợi
mà trời ban riêng cho mình ở tuổi "bách niên," có lẽ vì ít thấy cảnh
khổ của kẻ khác nên hay bực dọc với bất cứ bất an nhỏ bé nào đến với mình.
Quan
sát tuổi già của Bố, tôi nghiệm thấy một sự thật đơn giản là con người ngoài số
mệnh sẵn có, sống thọ và ít đau yếu còn nhờ vào sức mạnh miễn nhiễm của cơ thể.
Qua bao chu kỳ bốn mùa, hết xuân lại vào thu với dị ứng, cảm cúm rình rập, Bố
tôi chẳng lần nào chích ngừa mà vẫn khỏe, vi khuẩn vô tình xâm nhập tấm thân
già ấy cũng phải tàn lụi vì hợp chất kháng thể. Mùa đông vừa qua, bệnh cúm
hoành hành khắp các tiểu bang...
Tôi
đến thăm vào một buổi trưa, bàng hoàng thấy Cụ lâm trọng bệnh. Cụ ngồi ở
"sofa", cặp mắt cá ươn lạc mất hồn, mê man nên không than thân như
thường lệ! Ói mửa trên người, nước mũi chẩy xuống áo quần, hơi thở ngẹt vì đờm
trong cổ làm cả nhà sợ hãi. Anh cả lên tiếng phiền hà em lơ đãng quên chích ngừa
cho Bố, em trách anh biết lo xa, thế mà lơ là chẳng giúp? Bác sĩ khám bệnh và
kê thuốc ho qua loa, ngạc nhiên chỉ một tuần sau, Cụ bình phục rồi những lúc sảng
khoái lại líu lo như chim xuân đang về.
Rượu
mạnh Cognac, Whisky... hết còn thích hợp với sức khỏe của Cụ nhưng thỉnh thoảng
ăn miếng thịt bò cơm Tây hay "seafood" cơm Tầu thì vẫn nhâm nhi một
ly vang đỏ. Bạn bè Cụ đa số đã ra người thiên cổ chỉ còn vài ông bạn già tuổi
kém gần thập niên hay một con giáp. Ở tiệm ăn, có người nhận ra Cụ, vui mừng đến
chào hỏi nhưng bẽ bàng vì Cụ dửng dưng không còn nhớ kỷ niệm nào với họ...
Tiên
sinh Tú Xương một thời đã than, "Một trà, một rượu, một đàn bà. Ba cái
lăng nhăng nó quấy ta! Bỏ được thứ nào hay thứ đó..." Bố tôi thì chẳng muốn
bỏ thứ nào cả nhưng hoàn cảnh ở Mỹ bây giờ hấp dẫn chỉ còn mỗi mục
"trà" nên đành phải lấy cà phê, thuốc lá làm thú giải khuây. Ngồi buồn
một mình, Cụ đốt liên tu bất tận, một ngày một bao thuốc như chơi và phân trần
khói thuốc hút vào lại thổi ra như còi tầu, có nuốt vào phổi đâu mà sợ độc hại?
Nếu
tôi cắt nghĩa về ảnh hưởng của khói thuốc đối với con cháu trong nhà thì Cụ
nghĩ tôi gây chuyện làm khó rồi lẳng lặng vào phòng đóng cửa hút, khói bay mù mịt.
Cụ uống cà phê đen có đường thay nước! Mỗi ngày hai ba lần, tôi pha từng đợt để
giữ mùi thơm và độ nóng rồi mang ra "patio" chỗ Cụ ngồi cùng với vài
điếu thuốc lá. Hút xong là hết cho ngày hôm đó, mục đích hạn chế liều lượng và
kiểm soát Cụ thì mới yên ổn sống chung được...
Bữa
ăn ngon lành nhất của Cụ là "phở gà phao câu" hay "hủ tiú sa tế".
Ăn "steak" thì có Norm s Restaurant trên đại lộ Beach nhưng phải chờ
thứ sáu đặc biệt có món súp "clam chowder" mà Cụ thích! Nói chung, Cụ
chỉ chuộng những món thuộc loại "kinh dị" chẳng hạn sa tế có nước dừa
kẻ thù của cao mỡ, "clam chowder" có "cream" mà người Mỹ
thường phải bỏ bớt % "fat" và cuối cùng là cái của quý "nhất
phao câu nhì đầu cánh" vì cục mỡ vàng ở đuôi con gà...
Hôm
nay Cụ đã ăn món này thì mai ăn món kia. Đi không vững, phải dìu từng bước
nhưng tính thích đi chơi nên nếu biết sẽ được đến những nơi ấy thì bỗng nhiên Cụ
trở thành "em bé" dễ bảo. Do đó tôi thường dùng "chiêu" này
để "dụ" Cụ đi tắm, thay tã và quần áo vào buổi sáng đến chăm sóc.
"Cơm
hàng, cháo chợ" ăn quen đến nỗi, vừa đến cửa tiệm phở Quang Trung hay hủ
tiếu Triều Châu là đã nghe mấy cô cậu làm việc ở đấy kháo nhau ầm ĩ khi hai cha
con tôi khập khiễng bước vào: "Bố đến! Phao câu bánh tươi hành trần..."
Những người trẻ ấy, lứa tuổi cháu chắt của Cụ nhưng sống bên Mỹ lâu năm, ít nhiều
đã quên phép tắc thưa gởi đúng đắn nên chúng tôi chỉ biết cười xòa, miễn sao
vui cửa vui nhà và nếu vui cả bà con cửa tiệm thì... càng vui hơn.
Hôm
nào ngon miệng, Cụ có thể ăn hết tô phở nhỏ, tay cầm từng miếng phao câu da vàng
mỡ, nhai chậm rãi rồi lọc ra cục xương nhỏ, cả thẩy là 7, 8 cái "đít"
gà... có khi bùi béo quá, vô ý Bố rớt cả hàm răng giả ra ngoài! Tôi nhìn quanh,
lo cho những người ngồi gần bàn mình, thấy cảnh ít thẩm mỹ này sợ họ ăn mất
ngon nhưng chẳng ai để ý và phiền trách một cụ già. Biết Bố còn thích ăn tiệm
nên buổi trưa nào gặp nhau, dù có vất vả tôi cũng coi như bổn phận, vui vẻ dắt
Cụ cùng đi.
Tuổi
già xương yếu, đi đứng khó khăn nên Cụ ngồi nhiều sinh ra chứng bệnh táo bón. Cằn
nhằn mãi mà vẫn chưa tiêu, uống 2 viên thuốc nhuận tràng "Bisacodyl"
không thấm, tự động Cụ lấy thêm 3 viên nữa... Kết quả là tiêu chẩy tung tóe từ
phòng vệ sinh đến phòng ngủ và mấy chị em tôi phải giặt giũ, dọn dẹp nửa ngày
chưa xong!
Mặc
dù phải dắt Cụ từng bước vì lỡ té ngã thì khổ cả nhà nhưng mỗi khi thấy quý bà
đến gần hỏi thăm là Cụ tự ý chống gậy đứng một mình, tay đút túi quần ra cái điều
vẫn "ngon lành", còn "gân", độc lập, tự chủ không cần ai.
Trò chuyện qua loa, các bà thường hay ban tiếng khen vô thưởng vô phạt, Bố tôi
tức thì nhăn mặt đáp lễ với lời than thở: "Dạo này, yếu lắm không khỏe!".
Tuổi già đau nhức kinh niên, "ỉ ôi" mong đợi sự cảm thông chia sẻ của
quý bà.
Chuyện
"lấy le" nhỏ như "con thỏ" ấy đôi khi thành to trên đường
phố xứ người, gây ra nhiều hiểu lầm với dân Mỹ sẵn bản tính trọng đãi người
già! Ở những chốn ăn chơi như Las Vegas, Big Bear... Cụ muốn chống gậy khập khiễng
đi một mình một phố, "complet" "cravate" đầy đủ chỉ cần
phong độ và dáng dấp "ngầu" thuở xưa nữa là xong! Cứ "lê" một
bước, Cụ lại đứng nhìn... Tôi cũng phải "lết" theo Cụ canh chừng.
Mỗi
lần thấy Cụ chậm chạp quá! Tội nghiệp tôi lại gần khoác tay, dắt Bố để cha con
cùng đi bên nhau thủ thỉ cho ngày dài thêm ý nghĩa thì Cụ đuổi thẳng thừng:
"Đi, đi! Cứ đi trước đi! Ông để mặc tôi..." nhưng đi trước là đi đâu?
Thành ra hai cha con cứ đứng giữa đường, kẻ trước người sau ngơ ngác lo cho
nhau như đang diễn tuồng! Khách bộ hành không quen cảnh tượng ấy, ái ngại nhìn
hai người như muốn hỏi: "Whats going on?". Cuối cùng, có ông Mỹ cả nể
đến gần hỏi han thì Cụ "nể cả" với nụ cười "ngoại giao" ròn
tan, lịch sự líu lo "xổ" tiếng "Phú lang xa" và lẽ dĩ
nhiên, tiếng Mỹ tiếng Pháp loạn xạ, chẳng ai hiểu ai rồi ngượng ngùng "Oui
Monsieur", "Bye Bye" đường ai nấy đi!
Lúc
đó, tôi chỉ thấy chán nản vì bất lực... Bố con đi chơi chẳng vui mà như mắc nợ,
hành tội nhau khổ sở. Tính tình như thế nên Cụ không bao giờ thích ngồi xe lăn,
lần nào mang xe đi cũng lại vác về ngoại trừ những chuyến đi chơi xa, miễn cưỡng
chẳng đặng đừng, Cụ mới chịu "lép vế" an tọa, chờ người đẩy.
"Bách
niên" sống lão thì nhân sinh lại quay về điểm khởi đầu nên thân già co cụm
trong tâm hồn trẻ thơ là chuyện thường tình. Trời cho Cụ bản chất lạc quan, sức
khỏe đặc biệt hơn người cho nên cản trở lớn nhất của Bố tôi đối với gia đình là
tính kiêu căng vẫn còn sót ở tuổi già đang quay lại thời "tuổi thơ":
giỏi nhất, kinh nghiệm nhất, thông minh nhất, đội đá vá trời... chỉ vì cái tự
cao "chủ nghĩa" lẩm cẩm. Bề ngoài giao tế tỏ vẻ "trịch thượng"
nhưng nếu tự vấn lòng, khó ai biết sự thật Cụ nghĩ gì? Ai lỡ yêu thương, vồn vã
chăm sóc thì Cụ làm cao, "ăn hiếp" đến "tắt thở" rồi cuối
cùng phải dùng đến "đòn phép" mới được yên thân và ngược lại, đứa con
nào thờ ơ, không để ý đến Cụ cũng phải nghe phiền trách mỗi khi giáp mặt.
Bên
cạnh Bố, tôi thường nghe Cụ than, "Lạ nhỉ! Suốt đời, tôi có ăn ở tệ bạc với
ai đâu mà chúng nó đối xử như người dưng nước lã..." nhưng thực tế, từng ấy
người con mỗi đứa một tính giống như bàn tay có ngón dài ngón ngắn. Cụ nghĩ đến
"ngón ngắn" vì "thiếu thốn" nên ưu tiên lưu ý đứa
"ghét" Cụ hoặc chẳng may bị Cụ ghét, còn đứa thương ví như "ngón
dài" đã "đầy đủ" thì Cụ thờ ơ, ít để tâm suy nghĩ. Nói cho cùng,
nếu ai lỡ "ghét" cũng do tính tình khó khăn của Cụ vì mỗi lúc không
đúng ý là Cụ la mắng và giận hờn nên đa số chán nản, tránh xa phiền muộn do Cụ
gây nên để tìm sự bình yên cho riêng mình.
Bố
tôi tuổi Thân đã qua hơn 8 lần con giáp! Theo tử vi, bản tính tự cao, tự đại một
phần do cái số cầm tinh con khỉ (?). Xin lỗi người tuổi Thân... Tôi nêu ý nghĩ ấy
bởi vì đôi lần muốn tìm lại một nơi chốn cũ, Cụ ngồi trên xe vẫn dõng dạc chỉ
đường cho tôi nhưng đường nào thì cũng chỉ là bánh vẽ của một ký ức "mù mịt
khói sương"...
-
"Đi lối này gần! Ông đi lối kia vòng co tam quốc, mất thì giờ chẳng ăn
thua mẹ gì, chán quá! Cứ theo tôi. Đấy đấy..." Nghe theo cái
"GPS" "cảm tính" kém chính xác của Bố, lái xe quẹo Đông
sang Tây, từ Nam lên Bắc loạn xạ cho nên lần nào xe cũng từ từ đi vào ngõ cụt...
Đến khi bí quá thì lại nghe Cụ "phán":
-
"Quái lạ! Bây giờ nó sửa đường và xây cao ốc tối tân không còn nhận ra ất
giáp gì nữa cả?".
Nhiều lúc tôi phát điên,
trả lời Cụ:
-
Bố ơi! Nhà mình có phước hay vô phước hả Bố? Người ta nói: con hơn cha là nhà
có phúc mà Bố cứ nhất định đòi giỏi hơn con thì gia đình mình đến thời mạt rệp...
à?
Tuy
nói thế, nhưng tôi hiểu mọi sự trên đời đều là hình ảnh một đồng tiền hai mặt,
úp và ngửa, có trái thì có phải, cái "phải" nằm sẵn trong cái
"trái"... Dù tuổi già "ba hoa", Cụ đã tạo chút không khí
ngang ngạnh đáng tiếc nhưng xét kỹ... lại vui vì đó chính là giờ phút hạnh phúc
mỗi lúc Bố con gặp nhau. Cụ khỏe mới đi chơi, thể lực mạnh mới xông xáo bầy tỏ
đôi ba chuyện "hoang tưởng" vu vơ! So sánh còn thấy hạnh phúc hơn nhiều
những lần khác, ốm đau Cụ nằm một chỗ, co rúm im lìm trên giường thì gia đình
còn khổ và lo âu đến chừng nào!
Tính
tình Bố tôi ở tuổi này thay đổi từng giờ, đang vui đã giận và chưa giận đã cười.
Vì thế sống gần Cụ, nên hiểu tâm trạng ấy và đừng để "stress" họa vào
thân. Đó là kinh nghiệm đáng ghi nhớ của tôi vì lúc đầu chưa biết rõ hoàn cảnh,
tôi đã trải qua giai đoạn thật vất vả lao đao!
Dù
sao, cảnh đời cô đơn của Bố cũng rất đáng thương! Mọi sinh hoạt như ngừng lại từ
lúc các bạn cố tri lần lượt ra đi và Cụ tiếp tục sống trong tuổi già quên lãng.
Ngày ngày, tuy có người trông coi nhưng Cụ vẫn thân một mình, ngồi tự vấn sự đời
vẩn vơ... Chờ đợi mòn mỏi đứa con nào đoái thương thân già, thăm hỏi rồi dắt đi
ăn uống là một ngày vui ngắn ngủi vì dưới mắt Cụ thời gian hội ngộ luôn qua
nhanh. Giờ phút chia tay lần nào cũng nghẹn ngào!
Tôi
thường phải nói dối Cụ đi làm "ca" đêm để về với vợ con và lại nghe
câu hỏi quen thuộc: "Mấy giờ về... để tôi đợi?". Bố hẹn con tái ngộ
ngày mai nhưng ngày mai nào ai biết sẽ đến hay không? Chẳng may có thể là lần
cuối (?)! Hai Bố con lặng nhìn nhau lưu luyến như bóng chiều ngập ngừng sắp
trôi vào giữa bóng đêm...
Ý
thức ngày vĩnh biệt không tránh khỏi nên mấy năm gần đây, tôi đã thu gọn đời sống
để tận hưởng niềm vui mong manh bên cạnh người Bố già. Tự nhủ lòng những ngày
vui qua mau và giây phút cuối đang đến gần! Cố gắng sống trọn yêu thương với đạo
lý hôm nay để lòng thản nhiên trước cảnh tử biệt sinh ly ngày mai... Nếu phải
nghìn trùng xa cách từ đây, Bố con sẽ nhìn nhau "an phận" không tiếc
nuối như ngày tiễn Mẹ ra đi.
Giống
tôi lúc xưa còn bé, đi đâu bây giờ Bố cũng muốn theo vì cuộc đời Cụ cô đơn, lẻ
loi và chẳng còn nhiều ý nghĩa! Kỷ niệm những mùa hè, Bố và tôi sống bên nhau
trong ngôi nhà miền núi giữa đồi thông... Quên sao được con đường chiều dạo
quanh bờ hồ Big Bear, chúng tôi dìu nhau đi giữa cảnh hoàng hôn, mặt hồ chiếu rọi
tất cả bầu trời nắng quái vàng cam mang chung ý nghĩa về tính vô thường của một
kiếp người: mới hôm nao Bố giúp con vào đời thế mà hôm nay, cả hai đã già cùng
sống trong một thành phố xa lạ miền cao nguyên, ảm đạm chẳng khác gì cảnh chiều
tắt nắng trên mặt hồ...
Những
nơi chúng tôi đã đi qua, khách thập phương thường tỏ sự ngạc nhiên về Cụ. Người
Mỹ, người Pháp, Nhật, Đại Hàn... đều ngừng lại thăm hỏi và ngưỡng mộ về lối sống
của Bố tôi vì ít ai ở tuổi "bách niên" mà còn lom khom đi lại, ăn uống
trên đường phố ở chốn phồn hoa đô hội. Ngày nào, nếu Quý vị thấy một cụ già chống
gậy, lưng còng, nắm tay một người trẻ đi vào một nhà hàng trên đại lộ Bolsa thì
nhiều phần chính là Bố tôi đó. "Sau này... sẽ nhớ mãi những giờ phút
này!" Đó là lời bà Bùi Bích Hà, một nhà tư vấn tâm lý nổi tiếng của Việt
Nam nói với tôi đã lâu.
Sống
với Cụ thân sinh thọ trăm tuổi, tôi lĩnh hội được nhiều điều hay để biết ơn và
sửa đổi. Sinh ra vào đầu thế kỷ 20 nên nhân sinh quan của Cụ nhiều phần khác với
thời đại hôm nay chẳng hạn quan điểm về hôn nhân, dân chủ hay câu nói "nhi
nữ tình trường, anh hùng khí đoản" đối với gia đình, xã hội... Đã là người
thì "nhân vô thập toàn" sẵn mang những khuyết điểm, đáng quý là biết
nhận ra mà tránh được. Cha con sinh ra cùng một dòng giống nên bản chất hay
tính tình là cái di sản "đồng lần"... Sống bên cạnh Bố, tôi thường
suy tư vai trò làm cha đối với các con tôi để tự sửa đổi chẳng hạn tính nóng giận,
lạc quan vô cớ và cố quên cái "ta" chấp ngã... Tôi cảm ơn người di
truyền sang gia đình tôi cái "gen" khỏe mạnh "vượt thời gian và
không gian", lòng trắc ẩn, tính vị tha mau quên và một tâm hồn nghệ sĩ nặng
tình dân tộc...
Suy
ngẫm chân lý của người xưa: "Anh em kiến giả nhất phận" đến khi sống
chung với các đấng sinh thành trời cho tuổi thọ, chúng ta còn nhận rõ một sự thật
không mấy vẻ vang! Anh chị em một nhà khi khôn lớn, tình nghĩa đổi thay bất ngờ...
Với cha mẹ già cần chăm sóc là một nhiệm vụ, vừa thiêng liêng vừa khó khăn nên
câu ca dao "Thức khuya mới biết đêm dài, ở lâu mới biết lòng người thực
hư" đã giúp hiểu rõ tính nết của từng người: có anh ích kỷ, có chị lợi dụng,
có em ỷ lại... hoặc người này tốt, kẻ kia xấu minh bạch như ban ngày. Những lời
rao giảng cao đẹp chẳng hạn: đoàn kết, vị tha, công bằng bác ái... mãi mãi nằm
yên trong sách vở. Con nào cũng yêu thương cha mẹ nhưng qua miệng lưỡi thường bầy
tỏ hơn 7 lần nên khi hành động chỉ còn 3...
Thuở
mới di cư sang Mỹ, cạnh nhà tôi có ông hàng xóm tuổi trung niên khi xưa là đại
úy cảnh sát. Qua lại thân thiết nên chúng tôi mời ông sang dự bữa tiệc sinh nhật
đứa con đầu lòng. Tình cờ gặp bố tôi, ông nhớ đến bố ông, mừng tủi như sắp khóc
rồi đứng giữa nhà bếp, trước bàn ăn đông đủ mọi người, cảm động ông phát biểu:
-
"Anh chị may mắn quá! Ráng mà hưởng phúc đức... Bố tôi nếu còn sống mà ngồi
"i.." ngay giữa nhà này một bãi, tôi cũng vui sướng hốt chùi không la
lối hay than phiền lời nào..."
-
"Vâng... giữa sàn "nhà" tôi (!) và chỉ "một lần" thôi
nên ông nói vậy!". Nghĩ cho vui nhưng không nói ra vì tôi tin là ông đã
trình bầy sự thật của lòng mình theo cảm hứng vào thời điểm đó. Tiếc thay, sự
việc sẽ mất tính "cao thượng" khi thêm vào hai yếu tố: nhân bản và luận
lý. Đây là trường hợp tiêu biểu "nói dễ làm khó" bởi vì nếu mỗi lúc,
mỗi ngày rồi mỗi tháng bố ông "hành hạ" ông kiểu này thì ý kiến ấy sẽ
không còn vững bền. Chẳng bao lâu, vài năm sau đó, tôi không biết buồn hay vui
khi nghe tin ông hàng xóm đã sớm quy tiên và gặp lại bố ông ở cõi thiên đàng...
Mỗi
tuần, tôi lãnh phân vụ trông coi Bố tôi 2 buổi từ sáng đến chiều nên dù hưu trí
đã 2 năm nay, tôi cũng chưa dám phác họa một chuyến du lịch xa. Hôm nay, xin
ghi lại mẩu đối thoại ngắn như kỷ niệm của Bố con tôi qua câu chuyện: "Một
Ngày Với Tuổi Trăm Năm".
-
Chào Bố! Con mới "đi làm" về. Bây giờ 9 giờ rưỡi sáng, Cụ ngủ dậy hôm
nay có khỏe không?
-
Khỏe cái gì mà khỏe cơ chứ! Ông không biết à? Nó bảo tôi mặc quần áo để đi Sơn
Tây, ra đây ngồi đợi mãi. Nó lừa... đi mất rồi!
-
Bố ơi! Bố phải để chị ấy "đi làm" chứ! Bố cứ đòi theo thì họ phải nói
dối... Nếu Bố muốn lúc nào cũng có bạn bên cạnh thì phải chấp nhận vào ở trong
viện dưỡng lão thôi! Hôm nay có con ở với Bố nè...
-
Thôi thôi... đừng nói nữa, cảm ơn ông! Tôi biết các ông bà tốt với tôi lắm rồi!
Cá mè một lứa... cả đám.
- Hôm nay, Bố muốn ăn gì
nào?
- Ăn gì cũng được! Ăn
cho no chứ béo bở, ngon lành gì mà cứ hỏi mãi...
- Ok! Vậy thì bánh mì
Cali hay bánh cuốn Tân Hồng Mai nào.
-
Bánh mì chỉ có ông ăn chứ tôi nhai sao được! Răng đâu mà nhai? Bánh cuốn tôi ăn
rồi... khô lắm! Tôi phải có cái gì lỏng... mới dễ tiêu.
- Thế tại sao Bố bảo ăn ở
đâu cũng được? Vậy thì "phở gà phao câu" được không?
-
Đâu cũng được! Phở gà ăn ở cái tiệm cũ kia! Tôi quen ở đó... Chỗ mới bây giờ
làm tồi lắm...
- Lần trước Bố vừa khen,
thế mà... lại chê rồi! Không sao... Bố muốn đi đâu mình đi đó.
- Thôi bây giờ mình đi tắm,
thay quần áo rồi Bố con đi ăn phở nhớ...
- Tôi vừa tắm xong! Đây
này, áo quần vừa thay... mới cả! Có gì mà phải thay mãi thế?
- Mới tắm mà sao
"khai" thế này? Bố không tắm thì mình không đi...
- Ông chờ tôi nhớ! Đừng
đi như "con" kia...
- Con ở đây tắm cho Bố
mà... Làm sao Bố tắm một mình được?
-
Ông cẩn thận cái áo này của tôi... nó có tiền! Vô ý là hết cả... Sơn Tây.
- Đây! Con treo trước mặt
cho Bố thấy... Không ai vào lấy... Thấy chưa? Yên tâm nhé!
Không ai lấy! Hừ... Mất hết cả rồi mà
ông còn nói... không ai lấy! Mất trâu rồi mới lo làm chuồng... Chán quá!
- Sao Bố ăn phở gà hôm
nay có ngon và no không?
-
Ngon? Ăn mà không ngon thì ăn làm gì? Hỏi vớ vẩn, hừ... No! Đã ăn tiệm thì phải
no chứ... lại còn đói à?
- Bây giờ cà phê nhá!
- Cà phê chứ còn gì nữa...
Ông ngừng mua bao thuốc lá cái đã. Hết rồi!
- Còn mà! Con vẫn còn nửa
bao nhưng Bố chỉ hút hai điếu thôi nhé!
- "Uẩy"! Cho
bao nhiêu thì hút bấy nhiêu. Miễn có hút là được.
-
Bây giờ vào nhà con pha cà phê, ngồi ngoài "patio" uống cà phê hút
thuốc. Ấy... Bố đi đâu vậy?
-
Tôi ghi số xe để ngày mai khi cần tôi "gọi" cho ông chứ nếu không lại
đói... chẳng có đứa nào chở đi ăn. Viết cho tôi số... May mà có ông thương thân
già này nên còn giúp đỡ tôi.
- Bố lộn rồi! Số
téléphone chứ không phải số xe. Vào nhà con ghi cho...
- Sao Bố buồn vậy? Ngủ một
giấc trưa đi... cho khỏe.
-
Tôi thấy đời vô nghĩa, không muốn sống nữa! Phiền hết con cái... Hôm qua, xin
nó hai viên thuốc, bảo uống rồi mai không dậy nữa... thế rồi chắc liều lượng nhẹ
quá, chẳng ăn thua mẹ gì! Sáng nay vẫn chưa chết...
- Thế Bố còn muốn đi Sơn
Tây không?
-
Muốn lắm chứ! Chỉ có 2 tiếng ngồi xe lửa là đến nơi mà không đứa nào nó dắt đi.
Con với cái... Khổ cái thân già này! Nó hứa nhăng hứa cuội nhưng tôi có cách...
"Moa" bàn với "toa" chuyện quan trọng này nhớ!
"Moa" cần 2 ngàn để đi về Sơn Tây. Đến nơi rồi "moa" sẽ trả
lại.
- "Toa" trả
"moa" bằng cách nào?
-
Mấy bữa nay, "moa" nghĩ ra cách kiếm tiền rồi! "Moa" về Sơn
Tây mở lớp dậy tiếng Pháp cho người ta học... Thế nào cũng có nhiều
"sìn".
- Bây giờ tiếng Anh chứ
có ai nói tiếng Pháp nữa đâu Bố ơi là Bố!
- Thế thì tôi về Hà Nội...
lại làm giây thép Bưu Điện vậy.
- Bố già lụ khụ... đi
không vững! Ai còn muốn mướn Bố.
- Già? Hừ... Đói thì
cũng phải cong đít mà làm chứ ai nuôi?
-
Nếu có ai dắt Bố về Sơn Tây thì con mới cho Bố mượn tiền. Bố không đi một mình
được! Hơn nữa đi xe lửa không bao giờ đến! Bố phải đi máy bay, Bố quên rồi à?
-
Sao lại không được! Xưa nay tôi vẫn một mình chứ hai mình bao giờ? Đi xe lửa mà
lại... Hừ... Ai bảo ông thế! Người ta vẫn đi hàng ngày mà nói láo... Chỉ nói
láo là giỏi! Hay là ông không muốn cho tôi mượn tiền nên ông nói nhăng nói quậy?
Thôi... Tôi hiểu ông rồi! Thân già này chẳng còn nhờ cậy ai được. Con với
cái... Đồ mất dậy!
- Ấy chết, sao Bố lại
nói con thế! Chán thật...
- Ông chán tôi từ lâu rồi
chứ có phải bây giờ đâu?
- Thôi con đi làm nhớ!
- Vâng! Ông đi... Mấy giờ
về?
- Con không về nữa vì Bố
chửi con rồi...
- Tôi chửi ông hồi nào?
Ông chửi tôi thì có! Chỉ giỏi ăn hiếp người già!
Bố
tôi nói thế rồi quên ngay và ngày mai câu chuyện lại tiếp tục với những cuộc đối
thoại vui buồn không dứt! Có tính mau quên và chẳng coi ai là kẻ thù nên vì thế
Cụ sống lâu chăng? Dù sự ăn uống chút phần khả quan nhưng tinh thần của Bố tôi
cũng đã suy sụp nhiều so với năm ngoái! Chân đi không vững và đầu óc hoang tưởng,
vui buồn bất thường... Như đã nói ở phần trên, người già không mắc phải bệnh
này cũng mang chứng bệnh kia. Thuốc men chỉ đỡ mà không chữa lành.
Bố
"đi" mãi và tôi cũng mong Cụ quên "về" với Mẹ tôi nhưng thực
tâm, ai cũng biết rằng tất cả chuyện đời đều phân chia sẵn ranh giới nên mỗi
khi ra ngoài giới hạn đã định, chúng ta đều có cái giá phải trả! Người xưa vẫn
thường nói: "Bách tuế vị kỳ" mà...
Bố
tôi và các con của Cụ đang chia sẻ hạnh phúc và khó nhọc, mỗi ngày một khổ hơn
vì thế người nhiều kẻ ít tặng Cụ thời giờ và tình thương để mong Cụ hưởng những
mùa xuân êm đềm còn lại trong đời.
Qua
kinh nghiệm "Một Ngày Với Tuổi Trăm Năm" vừa trình bầy, thực tâm tôi
không muốn sống trường thọ đến tuổi "bách niên" để phải trả giá dù nhẹ
hay nặng bởi vì sự việc đó chắc chắn sẽ liên hệ đến các con và người thân của
tôi sau này... khổ đau sẽ nhiều hơn hạnh phúc! Tuy nhiên, muốn là một chuyện,
không ai trong chúng ta tránh khỏi số mệnh đã an bài...
Cuối
cùng, liệu chúng ta còn nên chúc nhau câu "Bách niên giai lão" mỗi
khi xuân về nữa không? (Cao Đắc Vinh – Một Ngày Với Tuổi Trăm
Năm – bài viết ghi trên mạng vi tính)
Sao
cứ gọi là “ghi trên mạng”, mà không phải báo giấy hoặc báo đạo rất vi tính? Ghi
trên mạng, là ghi làm sao? Ghi lúc nào? Làm sao đọc được? Ấy thế, bạn và tôi, nếu
thích ta cứ liên hệ với vi tính, với “mạng” rồi tha hồ mà “chit chat” với người
viết.
“Ghi trên mạng” còn có nghĩa: hãy vào vườn hoa ghi Lời
Đấng Thánh Hiền, đọc những lời ở dưới, bảo rằng:
“Vậy
anh em hãy đi
và làm cho muôn dân trở
thành môn đệ,
làm
phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần,
dạy
bảo họ tuân giữ mọi điều Thầy đã truyền cho anh em.
Và
đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế."
(Mt
28: 19-20)
Ra
đi như thế, chắc chắn bạn và tôi sẽ nắm được thành công, trong cuộc đời .
Trần
Ngọc Mười Hai
Những
muốn thành công
Mãi
như thế
Suốt đời mình.