Cho từng cơn mưa lũ xoáy trong tâm hồn
Khi người yêu tôi khóc thành phố buồn thiu
“Em ơi tôi níu một lần yêu ái trên cung ngàn hắt hiu !
(Trần Thiện Thanh – Người Yêu Tôi Khóc)
Mc 13: 24
Chao ôi, là nguồn thơ! Ối giời, là giòng nhạc! Mới chỉ có người yêu của tôi, hay của bạn vừa khóc thôi, mà sao đất trời đã sầu giăng bóng, chốn thiên thu? Giả như, tất cả mọi người yêu trên thế gian này đều khóc, thì chắc đất trời sẽ không chỉ giăng sầu thôi; nhưng sẽ còn quay cuồng, đến sụp đổ. Sụp ghê rợn. Đổ triền miên. Đổ và sụp, là bởi: chắc có thế nào, thì người yêu của tôi/của bạn mới khóc, đến thế chứ? Khóc sướt mướt. Miên man. Nhiều tháng ngày. Khóc hơn cha mẹ chết, để níu kéo “một lần ân ái trên cung ngàn hát hiu” hẳn là “nỗi sầu của đất trời như lũ xoáy trong tâm hồn”, chứ nhỉ?
Thế nhưng, có sự thể là người thời nay không chỉ sướt mướt những khóc và khóc, khi cha chết mẹ chết, mà thôi. Nhưng, còn khóc vào cả khi xảy ra chuyện xấu, những đổ dồn. Như thiên tai. Dịch bệnh. Rất tsunami. Thiên hạ ngày nay cứ khóc đều khi cuộc sống bị dồn vào tình thế, mất tương lai. Tình thế hay tư thế của đời người vừa rồi, lại đã trải qua cơn khổ ải, giống như thiên tai, bệnh lạ đời. Hết cúm gà, bò điên, dịch hạch, lại tai ương. Khiến tương lai của người yêu tôi và bạn, nay tối mù.
Tương lai mù tối ấy, được thánh sử hơn một lần cảnh giác:
“Trong những ngày đó,
sau cơn gian nan,
mặt trời sẽ ra tối tăm,
mặt trăng không còn chiếu sáng,
các ngôi sao từ trời sa xuống,
và các quyền lực trên trời bị lay chuyển.”
(Mc 13: 24)
Thời buổi, trời đất giăng sầu, mất sáng, người người có quan ngại nhiều, cũng không bằng cơn dịch lạ vừa tán phát, mới đây thôi. Chuyện cúm lợn mới đây, tuy không bằng tsu-na-mi, cháy rừng rất ghê gớm. Nhưng cũng khiến người người đều hoảng sợ. Sợ đến độ, có người cho đó là hình phạt Chúa gửi, như Ngài từng gửi đến Sô đôm, và Gô-mo. Sợ đến nỗi, người nghệ sĩ đã ứng khẩu thành thơ, với âm nhạc:
“Em, một đêm cúi mặt
để cay đắng rơi thành giọt lệ đời.
Anh, niềm đau đến muộn
Từng chiều lặng im, nhìn mưa bão tới…” (Trần Thiên Thanh – bđd)
Nhìn mưa bão dịch bệnh tới hôm nay, có nhiều học giả vẫn “từng chiều lặng im” đi tìm một giải đáp. Tìm cho ra căn nguyên dẫn đến sự việc. Để rồi tạo thần dược chủng ngừa hy vọng chữa lành mọi â sầu.
Trong kiếm tìm như thế, có học giả lại đã cho rằng: sự dữ ác thần ở thế gian vẫn bắt nguồn từ hành vi hư đốn của con người. Có vị còn nghĩ: chính vì hành vi “không phải” của con người mà Thượng Đế vẫn “để yên” cho khổ đau lan tràn khắp thế giới. Nói khác đi, các vị cho rằng: sở dĩ ta cứ “cúi mặt để cay đắng rơi thành giọt lệ đời”, là vì người người chỉ biết có cá nhân mình. Cứ vị kỷ. Những lo toan cho riêng mình.
Từ động thái chỉ sống cho riêng mình, nào ai đếm kể gì mọi chuyện “sống chết mặc bay, tiền thày bỏ túi”. Có vị viện dẫn những trường hợp còn ghê gớm hơn. Ghê đến mức độ có thể huỷ hoại toàn cả môi trường. Huỷ hoại nhiều thế hệ, chỉ bằng một vài mầm gien đưa vào thực phẩm, đến ghê rợn.
Rất ghê rợn, nên người nghệ sĩ trẻ hồi đó, đã nỉ non:
“Cho một lần yêu cuối là những lẻ loi,
em ơi hãy nói, vạn lời sầu đắng
như anh vừa trách anh…” (Trần Thiện Thanh – bđd)
Trách anh hay trách bạn, phải chăng vì khổ đau/cay đắng ấy do chính anh/chính bạn gây ra? Chứ đâu là, do Chúa! Đấng chỉ tạo sự tốt đẹp lành thánh. Thế nhưng, ngay như đấng bậc vị vọng đường đường chính chính giám quản một giáo phận lẻ thành Linz, Áo quốc, lại cứ cho rằng cuồng phong Katrina năm trước ở Louisiana, Hoa Kỳ là do Chúa gửi đến, để trừng phạt những kẻ dám lỗi phạm về dục tình. Chuyện mà nhà văn người Pháp Voltaire vẫn cười mỉa.
Suy tư nghiêm túc, bàn dân đi Đạo hẳn sẽ thấy vấn đề đặt ra, chẳng bao giờ giản đơn. Nhìn vào Cựu Ước, hẳn người đọc cứ tưởng Gia-vê Thiên Chúa chỉ là “Ông ngáo ộp”, chuyên trừng trị kẻ phạm lỗi, để làm gương(?). Đầu óc người đương thời lúc đó, vẫn cho rằng Chúa trừng phạt kẻ phạm lỗi bằng cách Ngài cứ “để yên” cho tai ương/dịch bệnh tha hồ mà thao túng tác hại, gây cay đắng, phiền luỵ, lẫn khóc ròng.
Người mang nặng thành kiến về trừng phạt từ Thiên Chúa, lại viện dẫn lời vàng của Kinh Sách:
“Mặt trời sầm tối, ngay khi vừa mọc
và mặt trăng không rạng ánh huy.
Ta sẽ vạch ra ác đức dương gian,
Và hỏi tội kẻ dữ.”
(Ys 13: 11)
Thế nhưng, Đức Kitô Ngài lại bảo khác;
“Đó đây có động đất đói kém..
Các sự ấy chỉ là khởi điểm
của cơn đau cồn chuyển cữ.”
(Mc 13: 7-8)
Đau cồn chuyển cữ, theo tinh thần của Tân Ước, là dấu chỉ dẫn đưa về một kết hậu. Có bé em khôi ngô tuấn tú, rất đĩnh đạc. Đau đớn khổ hình, còn để cùng chung thân phận Chúa chịu nạn, vì yêu thương. Chúa chấp nhận khổ đau/sự chết, để chứng tỏ rằng tai ương/dịch bệnh xảy đến không phải để phạt vạ/cảnh cáo, một ai hết. Ngài từ chối mọi phiền trách, lẫn đổ vấy cho tội lỗi của con người, hoặc cho thế hệ tổ tiên.
Kinh Sách Cựu Ước tuy có dẫn viện quan niệm người xưa, luôn ngộ nhận. Tân Ước hôm nay đả phá cách nhìn như thế, bằng những quan niệm mang tính tích cực hơn. Đức Chúa Nhân Từ, Ngài chỉ quan tâm lo lắng đến tương quan mật thiết với con người.
Đức Chúa của Kinh Sách hôm nay, Ngài không hành xử như vị quan án chuyên luận phạt. Đúng hơn, Ngài là Đức Chúa của Tình Yêu. Ngài khóc với người than khóc, mừng vui với người vui mừng, trong cuộc sống. Ngài luôn lân la, đồng bàn với người cùng khổ. Tội nhân. Một thân phận.
Chính vì thế, người “ở ngoài’ cũng nhận ra hình hài của người Yêu Chân Chính, bằng câu hát:
“Khi người yêu tôi khóc, xin rất im lìm.
Như, từ lâu tôi giấu, những cơn muộn phiền.
Xin đừng đem nước mắt gội xoá niềm đau,
Cho yêu thương đó, em còn được giữ trong tâm hồn rất lâu.” (Trần Thiện Thanh – bđd)
Đúng thế. Chỉ nên giữ lại trong tâm hồn, hình ảnh về Đức Chúa của Yêu Thương. Hài hoà. Cảm thông, thôi. Chứ đừng hậm hực, đổ vấy những “cơn muộn phiền”, cho Ngài. Bởi, dù cho các vỡ đổ có tai hại hơn cả tai hương lẫn dịch bệnh, vẫn không thể nào là hậu quả của hành vi sai trái, rất tội phạm. Tai ương/dịch bệnh chẳng bao giờ mang tính người phàm. Chúng chẳng kỳ thị một ai. Từ kẻ phạm lỗi cho đến trẻ bé thơ ngây, vô tội.
Nếu đổ vấy những thứ ấy cho Chúa, thì làm sao ta tin được rằng Đức Chúa của Yêu Thương vẫn cứ lân la thân mật hết mọi người. Đặc biệt những người đơn côi. Nghèo hèn. Tội Lỗi. Trong khi đó, dịch bệnh lại tha chết cho những tay giàu có, thừa khả năng phòng chống, bằng thuốc men, phương tiện hiện đại, tránh lây lan. Dịch bệnh thật sự, chỉ nhem nhúm chốn thiếu thốn, nghèo hèn. Tủi hổ. Vô phương lẩn tránh. Không uy tín với giới trên cao, làm luật.
Nói cho cùng, thật khó mà đổ vấy nguyên do của dịch bệnh cho Chúa. Bởi, bản chất của Ngài là yêu thương, đâu nhằm trừng trị người cùng khổ, lẫn ốm đau. Bản chất của Ngài, còn là bao dung đùm bọc, có đâu nào thù vặt, lẫn nhiễu nhương. Có thể ngôn sứ thời Cựu trào, cho rằng mình nắm bắt được ý đồ của Gia-vê Thiên Chúa, theo tầm nhìn thiếu khoa học. Ngược lại, tín hữu thời Tân Ước hôm nay, chẳng có bằng cớ để nắm bắt một hiểu biết, đến như thế.
Giả như có sứ thần từ đâu đó, chứng minh được rằng mình nắm bắt/đọc được ý định của Thiên Chúa, hiểu ngầm rằng Đấng Nhân Hiền là Đức Chúa có ý định gửi tai ương/dịch bệnh đến với người lỗi phạm 10 điều giới lệnh, thì ắt hẳn người ấy quyết không là tín đồ mang căn tính Đức Kitô. Tức, Kitô khác. Mà chỉ là thiên tài khùng điên. Vô tích sự.
Đặt giả thiết, nếu chẳng may “thiên thể” nào đó rơi xuống trúng ngay thành phố bạn và ta đang ở, hẳn làm sao ta biết việc ấy là để trừng phạt một thành phố toàn chủ trương những chuyện ngặt nghèo, như: phá thai, giết người qua “an tử”, hoặc còn tệ hơn, đồng thuận việc hợp thức hoá hôn nhân giữa người đồng tính luyến ái?...
Vâng. Vô tích sự đến độ khiến người nghệ sĩ hôm trước cứ kêu lên:
“Anh, niềm đau đến muộn
từng chiều lặng im, nhìn mưa bão tới.
Khi hồn anh rã rời, ngày vui xé đôi, tình ngỡ xa xôi.” (Trần Thiện Thanh – bđd)
Tình có ngỡ đã xa xôi. Hồn có nghi đã rã rời, mới dám nghĩ là: mọi xấu xa, vỡ đổ đều đến từ Chúa. Xấu xa, tệ bạc mà nhiều người cứ hiểu lầm, là do Đấng Hoá Công, chơi khăm gửi đến. Lầm lạc trong hiểu biết như các nhân vật ở câu truyện bên dưới. Truyện rằng:
“Gia đình nọ có 4 nguời con trai. Cả bốn đều khôi ngô tuấn tú. Học rộng. Biết nhiều. Một hôm, ông bố muốn truyền kinh nghiệm hiểu biết với nhận định về sự thể cuộc đời cho các con, bèn sai tất cả ra ngoài mà xem xét cây mận đỏ, ở phương xa. Với lời dặn dò, khi về phải nói cho ông biết nhận định của mỗi người về cây trái ấy.
Ông gửi người con cả đi vào mùa đông, người con thứ vào mùa xuân, người thứ ba, mùa hạ. Và người con út, vào mùa thu. Khi tất cả đã hoàn tất chuyến ra đi, ông gọi về hỏi kết quả một nhận xét.
Người con cả thưa: cây ấy xấu xa, già nua, lại bệnh tật, đáng gom lại bỏ làm củi.
Người con thứ thưa: con thấy cây này phủ đầy nụ xanh tươi, hứa hẹn nhiều hoa trái.
Người con thứ ba, bày tỏ: con không đồng ý với anh Hai. Cây mà con thấy gồm đầy những hoa từ trên xuống dưới, trông rất đẹp. Đây là nét đẹp của cây, con chưa hề trông thấy.
Người con út lại chẳng đồng ý với tất cả các anh, bèn nói: cây này gồm toàn những trái trĩu nặng, đầy sức sống. Rất thành tựu.
Ông bố nhân cơ hội, bèn giải thích: các con của cha nói rất phải. Bởi, mỗi con nhìn vào sự việc lẫn cây cối, chỉ theo giai đoạn của cuộc sống mà thôi. Các con không thể nào phán đoán về người nào, chỉ trong khoảnh khắc cuộc đời họ. Cũng chẳng nói được thâm căn của sự việc, chỉ qua tình huống lúc đó, cũng tợ như tai ương/dịch bệnh. Nếu chỉ nhìn mọi việc theo ánh mắt của mùa đông, ta sẽ quên đi mọi hứa hẹn tốt đẹp đến vào đầu xuân. Cứ quan niệm theo hiểu biết thiển cận, ta sẽ để luột mất vẻ đẹp của mùa hè, thành tựu của mùa thu. Tự trung, đừng để mọi đớn đau sầu khổ do tai ương hoặc dịch bệnh đem đến, mà quên đi mọi hứa hẹn của những ngày tháng tốt đẹp đang trườn đến. Chớ nên phê phán đời người vào lúc khó khăn, sầu khổ. Vì đời người và người đời, không chỉ thế. Nhưng rất đẹp. Hứa hẹn một tương lai sáng sủa hơn.
Truyện kể chỉ có thế. Nhưng người kể cũng kèm thêm một lời bàn, rất “mao Tôn Cương”, mà rằng: Hãy cố mà bền đỗ trong chịu đựng. Vì, ngày mai tươi sáng đang dần dà tỏ hiện. Cứ việc trông mong một nguồn hứng, trước khi tàn lụi trong sầu khổ. Cứ sống giản đơn. Yêu nhiều hơn. Chăn sóc mọi người tử tế hơn. Và, bỏ mọi chuyện để Chúa lo. Lý do là bởi: hạnh phúc giữ cho bạn thêm ngọt ngào. Thử thách làm bạn mạnh mẽ. Sầu buồn giúp mình mang tính người. Thất bại khiến mình thêm khiêm hạ. Thành tựu thúc giục mình càng tăng trưởng.
Tuy nhiên, chỉ có Chúa mới giúp bạn cứ thế mà tiến bước. Chỉ có Chúa mới làm cho bạn quên đi mọi nản lòng. Để rồi, sẽ cùng người nghệ sĩ ngoài Đạo nói ở trên, hát lời ca vui hơn hôm trước:
“Chúa ơi! Chúa ơi! con người không Đạo
Nhưng tin Chúa giúp đời thương đau
Như con tin trong một lần đã lâu,
Những hờn đau thu ngắn
Để đám mây hồng âu yếm giăng ngang.” (Trần Thiện Thanh – Trời Chưa Muốn Sáng)
Hờn đau thu ngắn. Mây hồng âu yếm, sẽ giăng ngang. Đưa người không Đạo hay ngoài Đạo, trở về với hy vọng, mai ngày trời lại sáng. Hết thương đau. Tai ương. Dịch bệnh. Dù cúm heo.
Trần Ngọc Mười Hai
Vẫn nuôi hy vọng,
hơn người ngoài Đạo
về tương lai mai ngày
hết đau thương.
